Bati'nin okudugu bir Dogu oldugu gibi, Dogu'nun da kendisini 'iceriden' okudugu ve tanimladigi baska bir 'Dogu' var. Birinci yontemin uluslararasi alanda gosterdigi tek yonlu basariya karsilik ikinci okuma tarzi ayni sansi elde edememistir. Bugun dunyanin Orta Dogu hakkinda sahip oldugu imaj, pek de yabancisi olmadigimiz, genel bir bakis acisinin urunudur. Gazetelerin dis haberler servisi Orta Dogu ile ilgili olaylari, kisitli bir cerceveden sunmakla yetinir, dusunce sayfalarinda yer alan tespitler ise yalnizca dunyanin degisen guc dengeleri karsisinda verilen tepkileri olcmekle sinirlidir. Entelektuellerin ise bu cografyaya duydugu ilgi, neredeyse televizyondan yansiyan tanidik karelerle esdegerdir.
Oysa ki, Orta Dogu'da zaman, baska dillere kolayca cevrilemeyecek kendine ozgu bir akis ve ritme sahiptir. Bu zaman dilimi icinde, gundelik iliskiler ve sosyal hayat, genelgecer siyasi analizlerin otesinde cok daha derin bir yerlerde kuruludur. Orta Dogu halklarina dair bir kulturel okuma yapildiginda, genis bir etkilesim agi icinde yasam tarzlarinin, butun toplumsal hayata yayilan farklilik ve sentezlerin nasil meydana geldigi acikliga kavusacaktir. Degisen dunya karsisinda Orta Dogu kendine ait modernlesme dinamiklerini uretmistir. Bu topraklarda yasayan entelektueller derin kirilmalardan gecerek ilginc sayilabilecek dusunsel kaynaklardan beslenmisler ve modern dunya karsisindaki tepkilerini farkli sekillerde ifade etmislerdir. Orta Dogu'daki fikrî ve dinî akimlarin dogusu ve birbirleriyle etkilesimleri, koklu uyanis tecrubeleri ve radikal reform hareketleri, hukuk, adalet vb. kavramlarin gundeme gelisi, anayasa calismalarinin dogusu ve populer kultur ogelerinin kullanimi gibi daha bircok konu kulturel arastirmalarin zenginligi ve gelecegi bakimindan incelenmeye degerdir.
Oncu sosyologlardan Serif Mardin'in editorlugunu ustlendigi bu calisma, onemli bir acigi kapatmaktadir. Simdiye kadar pek ilgi duyulmayan bir cografyanin dusunsel haritasini yakindan tanimak kuskusuz Turk entelijansiyasi icin yeni bir soluk sayilacaktir.
Aile
