Osmanlý Ýmparatorluðu'nun kesin tasfiyesinin yapýldýðý yer Ýsviçre'nin Lozan þehridir. Türkiye, Lozan' da yalnýzca bir imparatorluðu ve ona baðlý kurumlarý deðil, birçok Türk topraðýný da yeni devletin hudutlarý dýþýnda býrakmýþtýr. Türk Milleti için daima ýstýrap konusu olan bu yerlerden bir tanesi de Musul'dur. Türkiye'yi Lozan'da temsil eden barýþ heyetinin baþkaný Ýsmet Paþa'nýn Musul'dan hangi görüþ çerçevesi içinde vazgeçmek zorunda kaldýðý henüz tam olarak anlaþýlabilmiþ deðildir. Ancak, Musul'un Türkiye sýnýrlarý dýþýnda býrakýldýðý da bir vakýadýr ve Türk Milleti, birçok ana vatan parçasýnýn yurt dýþýnda býrakýlmasý emr-i vakiine Musul örneðinde de ýstýrap çekerek þahit olmuþtur.
Bu eser, þahsen bizim bakýþ açýmýz deðildir. Eserin her satýrýndaki her kelime, virgülüne varýncaya kadar, yabancýlardan kurulu bir heyetin hazýrlayarak Cemiyet-i Akvam'a (günümüz Birleþmiþ Milletleri) sunduðu gerekçeli raporun kendisidir.